Tacettin DURMUŞ

Önceki gün Kafkas Üniversitesi (KAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Slav Dilleri Bölüm Başkanı Firengiz Yunus tarafından gerçekleştirilen "Savaş Karşıtı Malakanlar" konulu sempozyumunda, bir zamanlar Kars’ta yaşayan Kars’ın solan renkleri Malakanları, öğrencilere anlatan Vedat Akçayöz’ün okunan öz geçmişi, Slav Dilleri öğrencileri tarafından ilgiyle karşılandı.

Sempozyumda Kafkas Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Gencer Erkılıç’ın yaptığı konuşmada dile getirdiği gibi; yaklaşık 70 ülkeyi gezmesi nedeniyle de çağımızın ‘Evliya Çelebi’si olduğuna dikkat çekilen Vedat Akçayöz’ün özgeçmişi program öncesi Özlem Demir tarafından okundu.

Aynı zamanda Kars Kültür ve Sanat Derneği Başkanı da olan Vedat Akçayöz’ün, Kars'ın öncelikli olarak Yalçınlar (Zührap), Atçılar Çakmak ve Çalkavur gibi bazı köylerinde yaklaşık seksen yıl yaşadıktan sonra 1962 yılında çeşitli nedenlerle zorunlu göçe tabi tutulan Malkanlar’ı da unutulmaktan kurtararak dünya tanıtması özgeçmişinde dikkat çekiyor.

Dünya'nın 70’i aşkın ülkesini gezerek belgesel video ve fotoğraf çekimleri ile ilgili olarak zengin bir arşivi de bulunan Araştırmacı, yazar, kültürolog, etnolog, belgeselci ve fotoğraf sanatçısı Başkanı Vedat Akçayöz’ün özgeçmişi bir hayli zengin:

11 kitabı bulunan Vedat Akçayöz, eğitimini 1972-1975 yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ve 1979 yılında Dede Korkut Eğitim Enstitüsü'nde tamamlamıştır.

Dünya'nın yetmişi aşkın ülkesini gezerek belgesel video ve fotoğraf çekimleri yapmıştır.

Tiyatro, müzik ve şiir dinletilerinde oyuncu ve yorumcu olarak rol almıştır. Yunus Emre ve Nazım Hikmet'in şiirlerini Norveç'in Kirkenes Festival'inde yorumlamıştır.

2019 yılında Gürcistan Katolikos'u Patrikliği makamı tarafından "FRESKLERLE Ani" kitabının incelenmesi için Gürcistan'a davet edildi, ortak çalışmalar yürüttü. Ve yine 2019 yılında Azerbaycan Milli İlimler Akademisi tarafından Ani'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesindeki çabaları ve araştırmaları nedeni ile Azerbaycan Milli İlimler Akademisi tarafından Azerbaycan'a davet edilip, çalışmalarını sunmuştur.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından önce "Ani Arkeolojik Alanı Eşgüdüm ve Denetleme Kurul Üyesi" ardından "Ani Arkeolojik Alanı Danışma Kurulu Üyeliği" ne atanmıştır.

Ani Antik Kenti'nde 25 yılda yaptığı çalışmaları ile Ani'nin fresklerini, mimari yapılarını. Yeraltındaki tünellerini, fotoğraflar ve video filmleri çekerek 250 Bini aşan arşiv oluşturmuştur.

Zengin fotoğraf arşivinin bir bölümünü Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ilgili birimine bağışlamıştır.

Malakanlar, Dukhoborlar, Cenub-i Garbi Kafkas Cumhuriyeti ve Ani Antik Kenti konulu ulusal ve uluslararası belgesel, film çekimlerinde, araştırma çalışmalarında danışmanlık görevleri yürütmüştür.

Yerel ve bölgesel yazılı basın organlarında köşe yazarlıkları yapmıştır.

2007 yılında Vedat Akçayöz ve Sezgin Türk tarafından "Cenubi Garbi Kafkas Cumhuriyeti" belgeseli yayınlandı. 2004 yılında "Kars'ın Solan Renkleri: Malakanlar" isimli belgeseli Uluslararası Altın Safran Belgesel Film Festival Birincisi seçilmiştir.

2015 senesinde Türkçe Rusça ve İngilizce dillerinde hazırlanan "Ruh Güreşçileri: Dukhoborlar" isimli belgeseli Uluslararası Altın Safran Belgesel Film Festival Birincisi seçilmiştir.

2017 yılında Ararat ve Ani" belgeseli Uluslararası Altın Safran Belgesel Film Festival Üçüncüsü olmuştur.

2011 yılı Birleşmiş Milletler Ortak Programı destekli Ebu'l Hasan El-Harakani" projesi bulunmaktadır.

"2016 UNESCO Yolunda Ani Ören Yerinin Bilinmeyen Yüz Mağaralar. Kiliseler, Güvercinlikler, Şelaleler ve Efsaneler" projesi Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir.

2017 yılında Ani Antik kentinin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesi için hazırladığı yeraltı keşiflerini anlatan başvuru dosyasını Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyine (ICOMOS) sunmuştur.

İstanbul, Hatay Kars ve Ankara'da Savaş Karşıtı bir Toplum Malakanlar fotoğraf sergileri düzenlenmiştir.

Vedat Akçayöz ve Ara Güler'in Ani Antik Kenti'ne dair fotoğraf sergileri, Kültürel Mirası Koruma Derneği'nin desteğiyle İstanbul, Ankara, Norveç, Ermenistan ve Gürcistan'da düzenlenmiştir.